สรรพคุณธัญพืช เมล็ดงา พืชกลิ่นหอมงาขาวและงาดำ

เมล็ดงา หลายคนน่าจะคุ้นเคยกับ งาขาวและงาดำ วัตถุดิบสำหรับโรยอาหาร จำพวกขนมหวาน หรืออาหารคาว ช่วยเพิ่มรสชาติความอร่อย หอมละมุน พืชตระกูลเดียวกันแต่คนละสายพันธุ์ จะให้คุณประโยชน์อะไรบ้าง พร้อมบอกต่อเมนูอาหารหาทานง่าย

มารู้จัก เมล็ดงา พืชเพิ่มความหอมกับอาหาร

เมล็ดงา (Sesame Seeds) เมล็ดงาขนาดเล็ก มีสีขาว สีดำ และสีแดง จัดอยู่ในพืชไม้ล้มลุกสกุล Sesamum พบมากในป่าเขตร้อนของทวีปแอฟริกา และกระจายพันธุ์อยู่ทั่วโลก นิยมเพาะปลูกเพื่อกินเมล็ด โดยมีประเทศซูดาน ประเทศพม่า และประเทศอินเดีย เป็นผู้ผลิตรายใหญ่ [1]

ต้นกำเนิดพืชสมุนไพร เมล็ดงา

เมล็ดงาเป็นพืชน้ำมันเก่าแก่ มีหลากหลายสายพันธุ์ ถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกาใต้ โดยค้นพบซากโบราณคดี เป็นงาดำที่ถูกเผา คาดว่ามีอายุประมาณ 3,500 – 3,050 ปีก่อนคริสต์ศักราช หลังจากนั้นมีการเจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมแห้งแล้ง อุณหภูมิสูง และในช่วงฝนตกหนัก จึงเป็นพืชการเกษตร เพื่อยังชีพนับแต่นั้นมา

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ พืชล้มลุกขนาดกลางแบบยืนต้น มีความสูงประมาณ 0.5 – 2.5 เมตร ลำต้นตรงและแตกกิ่งก้าน ใบสีเขียวเรียวยาว ดอกมีสีขาว ออกดอกบริเวณใบและลำต้น ผลของต้นงา มีลักษณะคล้ายแคปซูล ผิวสัมผัสแห้งแตก และเมล็ดรูปทรงหยดน้ำ อาจคล้ายกับ เม็ดแมงลัก แต่แบนมากกว่า

เปรียบเทียบ งาขาว VS งาดำ ต่างกันอย่างไร?

งาขาวกับงาดำ นอกจากจะมีสีต่างกันตามชื่อแล้ว ทั้งสองชนิดเป็นพืชตระกูลเดียวกัน แต่สามารถแยกชนิดของงาได้แบบสด ๆ โดยไม่จำเป็นต้องแกะเปลือกออก และมีสารอาหารใกล้เคียงกัน ดังต่อไปนี้

• งาขาว : เปลือกแข็งห่อหุ้ม มีกลิ่นหอมละมุน และเมล็ดมีความนุ่ม สารอาหารจากเมล็ด 100 กรัม มอบพลังงาน 697 กิโลแคลอรี ประกอบด้วย ไขมัน 64.2 g. น้ำ 3 g. โปรตีน 26.1 g. คาร์โบไฮเดรต 64.2 g. และแคลเซียม 90 มิลลิกรัม
• งาดำ : เปลือกบางห่อหุ้ม มีกลิ่นหอมเข้ม หรืออาจหนักไปทางขม และมีกรอบรอบเมล็ด สารอาหารของเมล็ด 100 กรัม ให้พลังงาน 695 กิโลแคลอรี ประกอบด้วย ไขมัน 51.9 g. น้ำ 2.2 g. โปรตีน 20.6 g. คาร์โบไฮเดรต 64.2 g. และแคลเซียมมากถึง 1,469 มิลลิกรัม

ที่มา: งาดำกับงาขาว ต่างกันอย่างไร [2]

เมล็ดงา ทำอาหารและผลิตภัณฑ์แปรรูป

อย่างที่เราทราบกันดีว่าเมล็ดงาเป็น อาหารธัญพืช เหมาะสำหรับทำอาหาร โดยปกติจะใช้เมล็ดงาขาวกับงาดำ และนำมาแปรรูปเป็นน้ำมันงา ช่วยเพิ่มความหอมมากขึ้น ส่วนงาแดง ก็เป็นที่นิยมเช่นกัน ทั้งประกอบอาหาร และอัดน้ำมันบริสุทธิ์ เป็นที่แพร่หลายในกลุ่มเกษตรกรไทย เพราะทนทานกับสภาพแวดล้อมอย่างดี

คุณสมบัติและสารอาหารสำคัญ

งาแต่ละชนิดมีสารอาหารสำคัญ ส่งผลดีกับร่างกาย สรรพคุณต้านโรคและบำรุงสุขภาพ ดังนี้

• สารต้านอนุมูลอิสระ : สารเซซามิน (Sesamin) สารเซซาโมลิน (Sesamolin) และสารเซซามอล (Sesamol) ตัวช่วยสำหรับลดการเกิดอนุมูลอิสระ ส่งผลให้อวัยวะในร่างกายทำงานดี โดยเฉพาะตับ สมอง และหัวใจ ทั้งยังช่วยบำรุงหนังศีรษะ เส้นผม และผิวพรรณ
• โปรตีน : กรดอะมิโนเมไทโอนีน (Methionine) กรดอะมิโนจำเป็น โดยไม่สามารถสร้างขึ้นเองได้
• กรดไขมันไม่อิ่มตัว : มีปริมาณค่อนข้างสูง 80% ของปริมาณไขมันทั้งหมด ประกอบด้วย โอเมกา 3 โอเมกา 6 กรดโอเลอิก และกรดไลโนเลอิก มีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด และป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน
• ใยอาหาร และไฟโตสเตอรอล : สารธรรมชาติจากพืช (Phytosterol) ทำหน้าที่ร่วมกันช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด และบรรเทาอาการ ความดันโลหิตสูงให้เป็นปกติ

อย่างไรก็ตาม ควรบริโภคเมล็ดงาในปริมาณเหมาะสม เพราะมีสรรพคุณทางยา เป็นยาระบายอ่อน ๆ  แนะนำการกินไม่เกิน 1 ช้อนโต๊ะ / วัน หรือประมาณ 10 - 15 กรัมเท่านั้น [3]

เมล็ดงา กินอย่างไร กับเมนูอะไรดี?

วิธีการกินเมล็ดงา แม้ว่าจะเต็มไปด้วยคุณประโยชน์ แต่ก็มีแคลอรีสูงเช่นกัน หากกินเกินปริมาณที่เหมาะสม อาจทำให้อ้วนได้ และนอกจากนั้น ควรเคี้ยวงาให้ละเอียดเสมอ เพื่อให้ได้รับสารอาหารอย่างเต็มที่ แนะนำว่าควรเอาไปคั่วหรือบดละเอียด แต่ระวังเมล็ดงาไหม้ เพราะมีขนาดเล็กมากจึงไหม้ง่าย

รวมเมนูจากงาขาว : ทอดมันงาขาว กล้วยน้ำว้าอบงาขาว กล้วยบวชชีงาขาว ไข่ต้มดองซีอิ๊ว ข้าวย่างปลาไหลเจ หมูทอดพริกไทยงาขาว ไก่อบชานอ้อยกับน้ำจิ้มน้ำตาลเคี่ยวงาขาว ขนมถั่วทอด น้ำสลัดงาขาวคั่ว เป็นต้น

รวมเมนูจากงาดำ : บัวลอยงาดำน้ำขิง น้ำเต้าหู้งาดำ ไอศกรีมน้ำเต้าหู้งาดำ ไข่ตุ๋นงาดำ สปาเกตตีผลไม้ซอสโยเกิร์ตงาดำ ขนมไหว้พระจันทร์ไส้งาดำ ขนมเปี๊ยะงาดำไข่เค็ม คุกกี้เนยสดงาดำ เค้กกล้วยงาดำ เป็นต้น

สรุป เมล็ดงา “Sesame Seeds”

เมล็ดงา เมล็ดจากพืชน้ำมัน มีทั้งงาขาว งาดำ และงาแดง พบการปลูกจำนวนมากในทวีปแอฟริกา สำหรับบริโภคเมล็ด ทั้งอาหารคาวและอาหารหวาน ให้พลังงานค่อนข้างสูง แต่เต็มไปด้วยสรรพคุณดีกับร่างกาย หรือสกัดเป็นน้ำมันงา นำไปประกอบอาหารให้มีกลิ่นหอม เพิ่มความอยากอาหารมากขึ้นด้วย

อ้างอิง

[1] wikipedia. (September 12, 2024). Sesame. Retrieved from wikipedia

[2] flowerfoodth. (December 20, 2022). งาดำกับงาขาว ต่างกันอย่างไร. Retrieved from flowerfoodth

[3] thaiheartfound. (2021-2024). งาธัญพืชเมล็ดจิ๋วแต่แจ๋ว. Retrieved from thaiheartfound